มงคลที่ ๒๑ ไม่ประมาทในธรรม - ไม่ประมาทในธรรม
พระบรมศาสดาของเราทรงย้ำเตือนให้พุทธบริษัทไม่ประมาทในชีวิต ให้เร่งรีบสั่งสมบุญบารมี และฝึกฝนใจให้หยุดนิ่ง จะได้หลุดพ้นจากอาสวกิเลสซึ่งเป็นเหตุให้เกิดความทุกข์ทรมาน *เหมือนในสมัยหนึ่ง มีภิกษุบวชใหม่จำนวน ๕๐๐ รูป เนื่องจากส่วนใหญ่เป็นพระบวชใหม่ จึงมีจิตใจฟุ้งซ่าน เพราะอินทรีย์ยังไม่แก่กล้า
ทศชาติชาดก เรื่องมโหสถบัณฑิต ผู้ยิ่งด้วยปัญญาบารมี ตอนที่ 55
เรื่องราวมีอยู่ว่า แพะนั้นเข้าไปในโรงช้าง เห็นหญ้าที่คนเลี้ยงช้างวางไว้สำหรับช้าง ก็ยากที่จะอดใจได้ เพราะหญ้าเป็นอาหารโปรดของแพะ มันจึงแอบกินหญ้านั้นเรื่อยมา แต่ต่อมาพวกคนเลี้ยงช้างเห็นเข้า จึงคว้าไม้ไล่ตะเพิดแพะ คนเลี้ยงช้างอีกคนหนึ่งคว้าไม้พลองได้ ก็หวดไม้ลงไปกลางหลังอย่างเต็มเหนี่ยว จนแพะหลังแอ่น
ดร.นีน่า ลินน์ มีเยอร์ฮอฟ
ดร.นีน่า เป็นที่รู้จัก และเป็นที่ยอมรับในวงการการศึกษาของประเทศสหรัฐอเมริกา เธอได้รับรางวัลที่มีชื่อเสียงมากมาย เช่น The Mother Theresa Award, The International Educators Award for Peace เป็นต้น ขณะนี้เธอยังคงเดินทางไปทั่วโลก เพื่อรวบรวมเครือข่ายผู้ใหญ่และเยาวชน ให้หันมาสนใจในการนำคุณธรรม จริยธรรม มาใช้ในชีวิต เพื่อกระตุ้นเตือนจิตสำนึกที่ดีให้เกิดขึ้นกับโลก
มงคลที่ ๒ คบบัณฑิต - ต้องถนอมมิตรแท้
ราชสีห์ไม่สามารถยั้งความเร็วไว้ได้ จึงตกลงไปในเปือกตม เท้าทั้งสี่ขยับเขยื้อนไม่ได้เลย จึงต้องยืนปักเท้าทั้งสี่เหมือนเสาเรือน อดอาหารอยู่ ๗ วัน ไม่มีสัตว์ตัวไหนกล้าเดินมาใกล้บริเวณนั้นเลย ในวันที่แปด มี สุนัขจิ้งจอก ตัวหนึ่ง เที่ยวหาอาหารมาถึงบริเวณนั้นพอดี ครั้นเห็นราชสีห์ก็รีบทำท่าจะวิ่งหนี ราชสีห์รีบพูดปลอบสุนัขจิ้งจอกว่า
คันได้แต่ห้ามปวด
เรื่องราวตัวอย่างของการชิงช่วงช่วงชิงในตอนที่ใกล้จะละโลก...ชายคนหนึ่ง ในช่วงที่คุณแม่ของเขาป่วยหนักอยู่ที่โรงพยาบาล เขาได้ทำหน้าที่ของยอดกัลยาณมิตร ช่วยให้คุณแม่ของเขานึกถึงบุญ อยู่ในบุญ และยังสวดมนต์ให้ท่านฟังด้วย ผลแห่งการกระทำดังกล่าว ช่วยคุณแม่ของเขาได้หรือไม่ อย่างไร...และกับคำถาม การที่เราไม่มีเจตนาจะฆ่าสัตว์แต่ต้องทำเพราะผู้ใหญ่ให้ทำ จะมีผลมากน้อยอย่างไร และจะแก้ไขอย่างไร
มงคลที่ ๒ คบบัณฑิต - ผู้ชี้หนทางสว่าง
เรื่องมีอยู่ว่า พระเจ้าพรหมทัต ท่านหลงผิด ไปติดใจในการเสวยเนื้อมนุษย์ จึงทำบาปกรรมจนถูกเนรเทศออกไปจากเมือง พระองค์ได้ไปอาศัยอยู่ใต้ต้นไทรในป่า เปลี่ยนชื่อเป็น โจรโปริสาท คอยดักฆ่าคนที่เดินทางผ่านมา แล้วเอาเนื้อมากิน จนข่าวนี้ลือกันไปทั่วชมพูทวีป
มงคลที่ ๒ คบบัณฑิต - ของแท้ของเทียม
วันรุ่งขึ้น เมื่อนิครนถ์ ๕๐๐ คน มาถึง สิริคุตต์ออกไปต้อนรับ พลางนึกในใจว่า "หากนิครนถ์เหล่านี้เป็นผู้รู้จริง จงอย่าเข้ามาในเรือน เพราะในเรือนนี้ไม่มีภัตตาหาร มีแต่หลุมคูถ"
มงคลที่ ๑ ไม่คบคนพาล - คนพาลไม่ต้องการเหตุผล
หากเรารู้ว่า ใครเป็นคนพาล เราควรรีบหลีกหนีให้ห่างไกล เพราะยิ่งอยู่ร่วมกันนาน จะยิ่งติดเชื้อพาล ซึ่งมีแต่จะนำความวิบัติความเสื่อมเสียมาให้ เหมือนดังเรื่องของแม่แพะ ที่พูดจาอ่อนหวาน แต่ในที่สุดก็ต้องถูกเสือจับกินเป็นอาหาร เรื่องมีอยู่ว่า
ปริศนาหลังแว่น
เขาเป็นลูกคนโตในจำนวนพี่น้อง 8คน ในช่วงวัยหนุ่มทำงานไปด้วยเรียนไปด้วย ต่อมาได้ตัดสินใจเลิกเรียนเพื่อทำงานอย่างเดียว...เขาเคยอธิษฐานจิตว่า หากได้ในสิ่งที่ปรารถนา จะทำบุญหนึ่งล้านบาท แต่เมื่อได้ตามที่ต้องการแล้ว ก็ไม่ได้ทำ...เขาถูกโกงเงินไปหนึ่งล้าน เขาอยากทราบว่า เป็นเพราะเขาไม่ได้ทำตามที่อธิษฐานไว้หรือไม่...ที่นี่...มีคำตอบ
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๑๒ ( ไขปริศนา )
" ท่านเป็นสัตว์ไม่กินหญ้าจึงไม่เป็นที่สงสัยของควาญช้าง ฉะนั้น ท่านต้องเข้าไปในโรงช้าง ฉวยโอกาสคาบหญ้ามาให้ฉันเถิด ส่วนตัวฉันเองเป็นสัตว์ไม่กินเนื้อ จึงไม่เป็นที่สงสัยของพ่อครัว เพราะฉะนั้น ฉันจะเข้าไปในโรงครัวนำเนื้อมาให้ท่าน "